Het besturen van een vennootschap veronderstelt een aantal competenties. We hebben die hieronder in drie luikjes samengevat: wat moet een goed bestuurder kennen, wat moet die kunnen en wat moet die doen. Aan het eind hebben we het even over een klassiek heikel punt: moeten bestuurders vergoed worden?
Wat kennen goede bestuurders?
Zij zijn op en top vertrouwd met de kernactiviteit, de missie, strategie en doelstellingen van het bedrijf. Nieuwe bestuurders krijgen voldoende tijd om dit abc van de onderneming onder de knie te krijgen. Zij beschikken over een basiskennis financieel beheer, vennootschapsrecht en personeelsbeleid. Hebben ze die niet, dan is een basisopleiding aangewezen: met twintig procent basiskennis over een bepaalde materie kan je namelijk tachtig procent van de problemen aanpakken.
Elk van de bestuurders heeft een grondige kennis van één beheersdomein: personeelsbeleid, financies, verkoop, administratieve verplichtingen, etcetera. Wanneer de kennis niet in huis is of wanneer er twijfel is, haal er dan een expert bij.
Wat kunnen goede bestuurders?
Zij kunnen
- waken over de visie en missie van het bedrijf,
- de strategie en de langetermijnvisie van het bedrijf bepalen,
- de vennootschap in al haar facetten overschouwen,
- controle en toezicht uitoefenen. Zij zien erop toe dat de operationeel verantwoordelijken hun taken behoorlijk uitvoeren,
- over de financiële gezondheid van het bedrijf waken,
- de prestaties van hun collega-bestuurders verbeteren.
Wat doen goede bestuurders?
- Zij zijn aanwezig op elke vergadering.
- Zij bereiden de vergadering voor.
- Ze ondersteunen het bedrijf in zijn langetermijndoelstellingen.
- Ze loven wat goed gaat en laken wat verkeerd loopt.
- Ze zijn discreet en respecteren de vertrouwelijkheid van de debatten en de informatie.
- Zij communiceren met derden enkel over de besluiten van de Raad van Bestuur.
Moeten bestuurders vergoed worden?
In coöperaties is het niet gebruikelijk om bestuurders voor hun bestuurstaak te vergoeden. Maar omdat er steeds meer eisen worden gesteld aan bestuursleden waardoor de kandidaten schaars zijn, kan het geen kwaad om hierover een intern debat te voeren. Ter inspiratie enkele richtlijnen die kmo's volgen:
- per bestuursvergadering een bedrag uitkeren dat een consulent gevraagd zou hebben (+/- € 500 per vergadering),
- per bestuursvergadering een bedrag uitkeren dat overeenkomt met wat de bestuurder in diezelfde tijd als loontrekkende verdiend zou hebben (€ 50 tot € 70 per vergadering),
- geen vergoeding uitkeren maar de bestuurders op tijd en stond verwennen voor hun inzet. Een mooi eindejaarsgeschenk, een gezamenlijk etentje, de betaling van een vorming om bestuurdersvaardigheden wat aan te scherpen,...